Δευτέρα 24 Ιανουαρίου 2011

Ο Δήμος Θηβαίων μπήκε πρώτος στο δρόμο της διαφάνειας


Άρθρο από τον πολιτικό μηχανικό Θεόδωρο Κ. Παπαϊωάννου

Σάββατο(22.1) πρωί σε κεντρικό cafe του πεζόδρομου της πόλης μαζί με δύο φιλικά μου πρόσωπα γνώστες της λειτουργίας του Δήμου συζητούσαμε σχετικά ζητήματα. Ο ένας έχοντας απόλυτη γνώση, αναφέρθηκε με σαφήνεια στον νεοπαγή και πολλά υποσχόμενο θεσμό του «Συμπαραστάτη του Δημότη και των επιχειρήσεων» και αρχίσαμε να καταθέτουμε τις απόψεις μας γενικά . Έμαθα λοιπόν ότι ο Δήμαρχος Θηβαίων αφού έλαβε υπόψη το άρθρο 77 του Ν.3852/2010 με ανακοίνωσή του γνωστοποίησε προς κάθε ενδιαφερόμενο ότι το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Θηβαίων σε Ειδική Συνεδρίασή του, στις 31 Ιανουαρίου 2011, ημέρα Δευτέρα, και ώρα 19:00 στην αίθουσα συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου (Παλαιό Δημαρχείο), θα προβεί στην επιλογή του Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης. Ως ‘’παλιάς κοπής’’ αυτοδιοικητικός και ως δημότης ομολογώ ότι ήταν κάτι που είχε διαλάθει της προσοχής μου ,γεγονός που κατόπιν με έστειλε να διαβάσω και να συντάξω αυτό το σημείωμα . Λέγεται λοιπόν και αληθεύει ότι η Ελλάδα έχει τους περισσότερους νόμους που όχι μόνο έχουν … πολλά… παράθυρα… , αλλά πάσχουν στην εφαρμογή τους . Για να προλάβει ο ’’ Καλλικράτης’’ τέτοια φαινόμενα περιέλαβε και προέβλεψε μια υποχρεωτική σημαντική θεσμική καινοτομία επ’ ωφελεία των πολιτών, της χρηστής διοίκησης, της αποτελεσματικότητας, της αντιγραφειοκρατίας της επίλυσης εξωδικαστικών διαφορών και τη πάταξη της κακοδιοίκησης και εν τέλει της ίδιας της δημοκρατίας σε τοπικό /περιφερειακό επίπεδο. Είναι ο θεσμός του «Συμπαραστάτη του Δημότη και των επιχειρήσεων», του οποίου οι Περιφέρειες και Δήμοι άνω των 20000 κατοίκων μέσα σε δύο μήνες από (1.1.2011) πρέπει να εκλέξουν τα πρόσωπα που θα τον υλοποιήσουν. Σε διάφορες χώρες της δυτικής κυρίως Ευρώπης έχει σημαντική προϊστορία. Χρησιμοποιούν τον όρο Ombudsman / ombudswoman, αντίστοιχο όρο του «Συνηγόρου του Πολίτη» κάτι που δεν πέρασε στον «Καλλικράτη», αν και στο προσχέδιο νόμου ο θεσμός γραφόταν ως «Συνήγορος του Δημότη». Είναι μια ανεξάρτητη αρχή που ελέγχει τα φαινόμενα κακοδιοίκησης, προστατεύει τα δικαιώματα του πολίτη , υποδεικνύει και συστήνει συγκεκριμένες ρυθμίσεις βελτίωσης στη διοίκηση. Με την αξιοποίηση και εκμετάλλευση των πολλών ριζοσπαστικών του αρμοδιοτήτων ελπίζεται ότι θα βελτιωθεί η καθημερινότητα των πολιτών. Εκλέγεται από το δημοτικό συμβούλιο με αυξημένη πλειοψηφία των 2/3 σε μυστική ψηφοφορία και η θητεία του ακολουθεί τη θητεία των Δημοτικών Αρχών. Έτσι δημιουργούνται οι εγγυήσεις για να αποτραπεί η «παραταξιακή επάρκεια και πειθαρχία» στην επιλογή του . Γίνεται αυτό γιατί δεν επιτρέπεται να είναι ένα «αρεστό» πρόσωπο, που να επιλέγεται με κριτήριο την σχέση του με την πλειοψηφία , αλλά ένα πρόσωπο ανεξάρτητο από τα πολιτικά «παιχνίδια» ,τους δημοτικούς / περιφερειακούς συσχετισμούς ,γιατί αλλιώς θα είχαμε ταύτιση ελέγχοντος και ελεγχομένου. Αρμοδιότητες: Εξετάζει καταγγελίες των άμεσα θιγόμενων πολιτών και των επιχειρήσεων από την κακοδιοίκηση των υπηρεσιών του Δήμου / Περιφέρειας. Διαμεσολαβεί στην επίλυση των διαφορών αυτών, σαν ένας εξωδικαστικός μηχανισμός, όπως και ο Συνήγορος του Πολίτη. Κατά τον νόμο ο Συμπαραστάτης υποχρεούται να απαντά στον πολίτη γραπτά ή ηλεκτρονικά εντός τριάντα (30) ημερών. Έχει την δυνατότητα αυτεπάγγελτης παρέμβασης του , με τη διατύπωση προτάσεων για τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών στους πολίτες. Αυτό μπορεί να συμβαίνει είτε κατά περίσταση, είτε στο πλαίσιο της Ετήσιας Έκθεσης που οφείλει να συντάσσει και η οποία πρέπει να συζητείται υποχρεωτικά στα δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια και να αναρτάται στις ιστοσελίδες τους. Ο Συμπαραστάτης διοικητικά υποστηρίζεται από τις υπηρεσίες του Δήμου/Περιφέρειας, που θα πρέπει να του διαθέτουν επαρκές προσωπικό και τις απαιτούμενες υλικοτεχνικές προϋποθέσεις για την απρόσκοπτη ενάσκηση των καθηκόντων του. Είναι λοιπόν ένας θεσμός, που μπορεί να συμβάλλει στην εμβάθυνση των δικαιωμάτων των δημοτών, προσδίδοντας νέες διαστάσεις τόσο στην εξωδικαστική επίλυση διαφορών, όσο και στην θεσμική παρέμβαση σε σημαντικά ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι δήμοι και οι περιφέρειες στο πεδίο των ανθρώπινων δικαιωμάτων και γενικότερα της καθημερινότητας. Ένα κρίσιμο ζήτημα για την επιτυχία και την αποτελεσματικότητά του , είναι η ανεξαρτησία του από τους πάσης φύσης τοπικούς /περιφερειακούς ‘’μηχανισμούς‘’. Ως δημοτικός /περιφερειακός διαμεσολαβητής ο Συμπαραστάτης πρέπει να παρέχει τα εχέγγυα ότι θα λειτουργεί με αμεροληψία και διαφάνεια, κι όχι ως προπέτασμα καπνού για την συγκάλυψη της κακοδιοίκησης. Ο ‘’Καλλικράτης’’ προβλέπει στο άρθρο 77 ότι ως Συμπαραστάτης δεν μπορεί να εκλεγεί «αιρετός δήμου, περιφέρειας ή βουλευτής». Ακόμη κι αν ο σύμβουλος παραιτηθεί από την ιδιότητά του αυτή, εφόσον ανήκει σε παράταξη που εκπροσωπείται στο συμβούλιο, δύσκολα μπορεί να υποστηριχθεί ότι η ιδιότητά του αυτή είναι συμβατή με την υποχρέωση ανεξαρτησίας απέναντι στις δημοτικές /περιφερειακές αρχές. Ένας σύμβουλος πού παραιτήθηκε δεν μπορεί να είναι ανεξάρτητος και ανεπηρέαστος ως προς την παράταξη με το ψηφοδέλτιο της οποίας εξελέγη. Εάν εκλεγεί τελικά και Συμπαραστάτης, υπάρχει ο κίνδυνος της σύγκρουσης συμφέροντος και του φαινομένου της σύγχυσης ελεγχομένου - ελεγκτή. Είναι σημαντικό κατά την έναρξη της λειτουργίας αυτού του νέου χρήσιμου θεσμού να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στη διασφάλιση της ανεξαρτησίας των προσώπων. Πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι ο Συμπαραστάτης δεν αποτελεί άλλο ένα «αξίωμα», με την κλασική έννοια του όρου, αλλά μια πολύ σοβαρή αποστολή με οιονεί δικαιοδοτικές αρμοδιότητες. Γι' αυτό ο θεσμός δεν θα πρέπει να αξιοποιηθεί για την τακτοποίηση «ημετέρων», καθώς αυτό θα συνιστούσε εν τη γενέσει του καταστρατήγηση των διατάξεων του νόμου , αλλά και της ίδιας της αποστολής του θεσμού. Σε καμία περίπτωση δεν δικαιολογείται να χρησιμοποιηθεί ως εξόφληση προεκλογικών υποχρεώσεων και βόλεμα ανθρώπων που στήριξαν την εκλογή του δημάρχου / περιφερειάρχη.

Δεν υπάρχουν σχόλια: